Wateroverlast
Door klimaatverandering zullen we steeds vaker te maken krijgen met wateroverlast door zware regenbuien. Dat kan voor verschillende problemen zorgen:
- Het water kan op straat blijven staan en je huis binnenstromen.
- Het riool kan overstromen. Het regenwater mengt zich dan met rioolwater dat uit het riool omhoog komt. Als het water weer weggezakt blijft er op straat en in je huis (als dat onder is gelopen) een laag viezigheid/vieze drab achter.
- Sloten, beken en rivieren kunnen overstromen.
Woon je in laaggelegen deel van je stad of dorp? En is er veel verharding, zoals wegen, stoepen en betegelde tuinen? Dan heb je een grotere kans dat je te maken krijgt met wateroverlast.
Gezondheidsrisico’s na wateroverlast en overstromingen
In het water en in de vieze drab die achterblijft, kunnen allerlei bacteriën en schadelijke stoffen zitten. Die kunnen verschillende klachten veroorzaken:
Als je vuil water of drab inslikt, kun je last krijgen van misselijkheid en diarree. Als je opspattende druppels inademt kun je last krijgen van je keel en je luchtwegen.
Deze infecties zijn meestal niet ernstig en gaan vanzelf weer over. Mensen met minder weerstand hebben een grotere kans om ernstiger ziek te worden.
Na contact met water of drab kun je een huidinfectie krijgen, vooral als je open wondjes of eczeem hebt.
Als je geen vaccinatie tegen tetanus hebt gehad, dan kun je tetanus krijgen. Deze bacterie komt voor in modder.
Legionella is een bacterie die de veteranenziekte veroorzaakt. Je krijgt dan griepachtige klachten met koorts, hoest, spierpijn en/of maag-darmklachten.
Contact met besmet oppervlaktewater of rioolwater kan ook ook leiden tot leptospirose (de ziekte van Weil). De bacterie kan via wondjes op de huid het lichaam binnenkomen.
Hoe meer contact je hebt met het water of de viezigheid, hoe groter de kans op klachten. Over het algemeen is die kans klein. Kleine kinderen lopen iets meer risico, omdat ze gevoeliger zijn voor infecties. Zij krijgen ook makkelijker bacteriën binnen, bijvoorbeeld als ze tijdens het spelen hun vieze vingers in hun mond steken.
Gezondheidsklachten na wateroverlast voorkomen
- Zorg dat je zo weinig mogelijk contact hebt met het water en de vieze drab.
- Laat kinderen niet spelen in het water of op plekken met achtergebleven viezigheid, zoals speeltuintjes, zandbakken of moestuintjes.
- Ben je in contact gekomen met het water of de vieze drab? Was je handen met zeep of neem een douche. Zorg dat ook kinderen hun handen wassen als ze toch hebben gespeeld met vies water of vieze drab.
- Heb je klachten? Ga dan naar de huisarts. Vertel de huisarts dat je contact hebt gehad met vies water/rioolwater of achtergebleven viezigheid.
Is je huis of kelder ondergelopen?
- Verwijder het water zo snel mogelijk uit je huis. Vergeet de kruipruimte niet.
- Maak de ruimtes die onder water hebben gestaan goed schoon. Veeg de drab weg of spuit het weg met een tuinslang. Vermijd tijdens het schoonmaken contact met de viezigheid: draag handschoenen, lange kleding, een veiligheidsbril en een mondmasker. Of laat je huis schoonmaken door een schoonmaakbedrijf.
- Vraag aan de gemeente wat je met de drab moet doen.
- Is je huis schoon? Ventileer en verwarm dan net zo lang tot alles droog is. Het kan lang duren voor je huis goed droog is. Met bouwdrogers kun je het drogen versnellen. Als muren, houten balken en vloeren te lang vochtig blijven, gaan ze stinken en kunnen er schimmels ontstaan. Stank en schimmels kunnen gezondheidsklachten veroorzaken. Lees meer over schimmels.
- Heb je astma of andere luchtwegklachten/ziektes? Bespreek met je huisarts of het beter is om ergens anders te wonen tot je huis helemaal schoon en droog is.
Wateroverlast voorkomen
Gemeenten en waterschappen proberen wateroverlast zoveel mogelijk te voorkomen. Maar het kost tijd en geld om het rioolsysteem aan te passen aan hoosbuien. Wil je helpen om wateroverlast te voorkomen? Met deze maatregelen maak je de kans op wateroverlast kleiner:
- Koppel je regenpijp(en) af van het riool. Dat voorkomt dat het riool tijdens een hoosbui overstroomt. Je kunt het regenwater opvangen in een regenton of je laat het wegzakken in je tuin. Bekijk het stappenplan om je regenpijp af te koppelen van Milieucentraal.
- Betegel je tuin niet helemaal. Hoe minder tegels er in je tuin liggen, hoe meer regenwater er in de grond weg kan zakken. Maak minstens 60 procent van je tuin groen. Wil je bepaalde delen van je tuin verharden? Kies dan voor halfverharding, waterdoorlatende klinkers of een terras met brede voegen. Zo kan het regenwater goed de bodem intrekken. Een groene tuin heeft bovendien nog veel meer voordelen. Lees meer over de voordelen van groen.
- Heb je een plat dak? Maak daar een groen dak van. Dat kan meer regenwater vasthouden.
Veelgestelde vragen over wateroverlast
Op meubels waar vuil water en viezigheid op is gekomen, kunnen nog bacteriën zitten. Je kunt de meubels schoonmaken met een schoonmaakmiddel. Is de bekleding niet goed schoon te maken? Dan is het beter om ze te vervangen. In elk geval moeten de meubels goed droog zijn. Laat natte vloerkleden of tapijten chemisch reinigen. Als dat niet kan, kun je ze beter vervangen.
Als je moestuin onder water heeft gestaan, kan er op de groenten viezigheid zijn achtergebleven. Het is beter om die groenten niet te eten.
Ga je na de overstroming nieuwe groenten in je moestuin verbouwen? Ruim dan eerst de vieze drab goed op. Anders kunnen sommige schadelijke stoffen in de groenten komen. Eet je veel uit je moestuin, dan kan dat een risico zijn voor je gezondheid.
Je kunt ook de grond in je moestuin goed bemesten en de grond mengen met kalk. De mest en de kalk zorgen dat schadelijke stoffen, zoals zware metalen, zich stevig binden aan gronddeeltjes. De planten kunnen ze dan niet meer opnemen.
Door de overstroming en menging met rioolwater kunnen ziekteverwekkers in drinkwaterputten terecht komen. Als je dat water gebruikt voor drinkwater, kun je ziek worden. Je kunt dat dus beter niet doen.
Je kunt gewoon melk drinken of eieren en vlees eten van dieren die in overstroomde weilanden hebben gelopen. Boeren hebben de viezigheid weggehaald of gewacht tot een regenbui het wegspoelt.
Na een overstroming kun je in principe eieren van eigen kippen gewoon eten, als je dat voorheen ook al deed. Het algemene advies is echter om eieren uit de supermarkt, van speciaalzaken of van de markt te eten. Dit advies is er omdat in eieren van hobbykippen soms teveel PFAS zitten. Wil je toch eieren van eigen kippen eten? Wissel ze dan af met eieren uit de supermarkt. Zorg na een overstroming dat je je kippen hun voer in een bak geeft en het niet over de grond strooit.
