Door klimaatverandering krijgen we steeds vaker te maken met zware regenbuien. Dat kan voor verschillende problemen zorgen:
- Water kan op straat blijven staan en je huis binnenstromen.
- Het riool kan overstromen. Het regenwater zorgt er dan voor dat het vieze rioolwater omhoog komt. Als het water weg is, blijft er een laag vieze drab achter.
- Sloten, beken en rivieren kunnen overstromen.
Woon je in een laaggelegen deel van je stad of dorp? En is er veel bestrating, zoals wegen, stoepen en tegels? Dan heb je meer kans op wateroverlast.
Gezondheidsrisico’s na wateroverlast en overstromingen
In het water en in de vieze drab die achterblijft, kunnen bacteriën en schadelijke stoffen zitten. Die kunnen gezondheidsklachten veroorzaken:
Als je vies water of vieze drab inslikt, kun je misselijk worden en diarree krijgen. Als je opspattende druppels inademt kun keelpijn krijgen of benauwd worden.
Deze klachten zijn meestal niet ernstig en gaan vanzelf weer over. Mensen die minder gezond zijn kunnen wel erger ziek worden.
Je kunt een infectie van je huid krijgen als je water of drab op je huid hebt gekregen. Dit gebeurt vooral als je open wondjes of eczeem hebt.
Als je geen vaccinatie tegen tetanus hebt gehad, dan kun je tetanus krijgen. Deze bacterie kan in modder zitten.
Als je de legionellabacterie inademt, kun je hier ziek van worden. Je krijgt dan een soort griep: koorts, hoesten, spierpijn en soms maag- of darmproblemen.
Je kunt leptospirose (de ziekte van Weil) krijgen van besmet water. De bacterie kan via kleine wondjes je lichaam binnenkomen.
Hoe meer contact je hebt met het water of de viezigheid, hoe groter de kans op klachten. Over het algemeen is die kans klein. Kleine kinderen lopen iets meer risico, omdat ze gevoeliger zijn voor infecties. Zij krijgen ook makkelijker bacteriën binnen, bijvoorbeeld als ze tijdens het spelen hun vieze vingers in hun mond steken.
Gezondheidsklachten na wateroverlast voorkomen
- Zorg dat je zo weinig mogelijk contact hebt met het water en de vieze drab. Draag laarzen en handschoenen, bijvoorbeeld bij het schoonmaken.
- Laat kinderen niet spelen in het water of op plekken met achtergebleven viezigheid, zoals speeltuintjes, zandbakken of moestuintjes.
- Ben je in contact gekomen met het water of de vieze drab? Was je handen met zeep of neem een douche. Zorg dat ook kinderen hun handen wassen als ze toch hebben gespeeld met vies water of vieze drab.
- Dek wondjes af met een waterdichte pleister voordat je het water of de drab aanraakt. Heb je wondjes gekregen tijdens het schoonmaken? Maak de wondjes goed schoon en gebruik desinfecterende zeep.
- Krijg je koorts, huidproblemen of andere klachten? Ga dan naar de huisarts. Vertel de huisarts dat je contact hebt gehad met vies water/rioolwater.
Is je huis of kelder ondergelopen?
- Verwijder het water zo snel mogelijk uit je huis. Vergeet de kruipruimte niet.
- Maak de ruimtes die onder water hebben gestaan goed schoon. Veeg de drab weg of spuit het weg met een tuinslang. Vermijd tijdens het schoonmaken contact met de viezigheid: draag handschoenen, lange kleding (bijvoorbeeld een regenbroek en regenjas), een veiligheidsbril en een mondmasker. Of laat je huis schoonmaken door een schoonmaakbedrijf.
- Vraag aan de gemeente wat je met de drab moet doen. Of kijk op de website van je gemeente voor tips.
- Is je huis schoon? Ventileer en verwarm je huis dan net zo lang tot alles droog is. Het kan lang duren voor je huis goed droog is. Met bouwdrogers kun je het drogen versnellen. Als muren, houten balken en vloeren te lang vochtig blijven, gaan ze stinken en kunnen er schimmels ontstaan. Stank en schimmels kunnen gezondheidsklachten veroorzaken. Lees meer over schimmels.
- Heb je astma of andere ziektes? Vraag je huisarts of het beter is om ergens anders te wonen tot je huis helemaal schoon en droog is.
Wateroverlast in de toekomst voorkomen
Gemeenten en waterschappen proberen wateroverlast zoveel mogelijk te voorkomen. Maar het kost tijd en geld om het rioolsysteem aan te passen aan het veranderende klimaat. Wil je helpen om wateroverlast te voorkomen? Met deze maatregelen maak je de kans op wateroverlast kleiner:
- Koppel je regenpijp(en) af van het riool. Dat voorkomt dat het riool tijdens een hoosbui overstroomt. Je kunt het regenwater opvangen in een regenton of je laat het wegzakken in je tuin. Bekijk het stappenplan om je regenpijp af te koppelen van Milieucentraal.
- Haal tegels uit je tuin. Hoe minder tegels er in je tuin liggen, hoe meer regenwater er in de grond weg kan zakken. Maak een groot deel van je tuin groen. Wil je delen van je tuin verharden? Kies dan voor grind, waterdoorlatende klinkers of een terras met brede voegen. Zo kan het regenwater goed de bodem intrekken. Een groene tuin heeft nog veel meer voordelen. Lees meer over de voordelen van groen.
- Heb je een plat dak? Maak daar een groen dak van. Dat houdt meer regenwater vast.
Veelgestelde vragen over wateroverlast
Op meubels en tapijten waar vuil water en viezigheid op is gekomen, kunnen nog bacteriën zitten. Je kunt de meubels of het tapijt schoonmaken met een schoonmaakmiddel. Krijg je het niet goed schoon? Dan is het beter om de meubels of het tapijt te vervangen.
Als je moestuin onder water heeft gestaan, kan er op de groenten viezigheid zijn achtergebleven. Het is beter om die groenten niet te eten.
Ga je na een overstroming nieuwe groenten in je moestuin verbouwen? Ruim dan eerst de vieze drab goed op. Anders kunnen schadelijke stoffen, zoals zware metalen, in de groenten komen. Eet je veel uit je moestuin, dan kan dat een risico zijn voor je gezondheid.
Je kunt ook de grond in je moestuin goed bemesten en de grond mengen met kalk. De mest en de kalk zorgen dat schadelijke stoffen, zoals zware metalen, zich stevig binden aan gronddeeltjes. De planten kunnen ze dan niet meer opnemen.
Door de overstroming en menging met rioolwater kunnen ziekteverwekkers in drinkwaterputten terecht komen. Als je dat water gebruikt voor drinkwater, kun je ziek worden. Je kunt dat dus beter niet doen.
Je kunt gewoon melk drinken of eieren en vlees eten van dieren die in overstroomde weilanden hebben gelopen. Boeren hebben de viezigheid weggehaald of gewacht tot een regenbui het wegspoelt.
Na een overstroming kun je in principe eieren van eigen kippen gewoon eten, als je dat voorheen ook al deed. Het algemene advies is echter geen eieren van eigen kippen te eten. Dit advies is er omdat in eieren van hobbykippen soms teveel PFAS zitten.
Zorg na een overstroming dat je je kippen hun voer in een bak geeft en het niet over de grond strooit. Het is extra belangrijk om eieren van hobbykippen goed te verhitten, omdat er bacteriën zoals Salmonella in kunnen zitten.
