Eén naam voor verschillende ziekten
Kanker is een verzamelnaam voor meer dan 100 verschillende ziekten. Het kan bijna overal in het lichaam ontstaan. De ene vorm veroorzaakt andere klachten en is ernstiger dan de andere vorm. Wat alle vormen met elkaar gemeen hebben is dat er cellen zijn die niet meer stoppen met delen. Ze groeien in de omliggende weefsels en zaaien soms uit naar andere delen van het lichaam. Kanker komt vaak voor. Eén op de drie Nederlanders krijgt ooit in zijn leven kanker. Bekijk het filmpje hieronder voor een korte uitleg over kanker.
Oorzaken
Elke soort kanker heeft andere oorzaken. En per soort zijn er vaak meerdere oorzaken of risicofactoren bekend. Het is dan ook vaak niet te zeggen waardoor iemand precies de ziekte heeft gekregen.
Risicofactoren
De oorzaak van kanker is niet altijd duidelijk. Wel zijn er factoren bekend die het risico vergroten. De belangrijkste zijn:
- Leeftijd
Leeftijd is de belangrijkste risicofactor. Je kunt op elke leeftijd kanker krijgen. Maar de kans neemt sterk toe als je ouder wordt. Twee van de drie mensen met kanker is ouder dan 65.
- Leefgewoonten
Je leefgewoonten hebben veel invloed op de kans dat je kanker krijgt. Roken, alcohol drinken, veel zonnen en ongezond eten vergroten die kans. Roken alleen is al verantwoordelijk voor ongeveer een derde van alle kankergevallen in Nederland.
- Erfelijke aanleg
Als een soort kanker vaker voorkomt in de familie, heb je ook meer kans om die soort te krijgen. Bij ongeveer 5% van de mensen met kanker is er sprake van een erfelijke aanleg.
- Omgeving
Je omgeving kan een rol spelen, maar is een veel minder belangrijke risicofactor dan leeftijd en leefstijl. Voor zover we weten is minder dan 5% van de totale kankersterfte te wijten aan de omgeving. UV-straling is het bekendste voorbeeld. Dat is ook gelijk de grootste risicofactor uit je omgeving, want huidkanker komt erg veel voor. Gelukkig overlijden er niet veel mensen aan huidkanker.
Het ontstaan van kanker
De tijd die verloopt tussen blootstelling aan een bepaalde risicofactor en het ontstaan van kanker is in de meeste gevallen minstens tien jaar. Bij kinderen kan die periode korter zijn. De meeste gevallen van kanker zijn dus het gevolg van invloeden van een hele tijd terug.
Soms lijkt het of er in een buurt, wijk of straat veel mensen met kanker wonen. Op de pagina Kanker en je omgeving lees je hier meer over.
