Wat kun je zelf doen?

Hoe kun je zelf bijdragen aan een schonere lucht?

Je kunt zelf veel doen om de luchtkwaliteit te verbeteren. Dit kun je zelf doen om te zorgen voor schone lucht in je omgeving:

• Reis minder met de auto. Ga vaker met de fiets of de trein. Of gebruik een schonere auto.
• Laat de open haard of vuurkorf uit. Wil je toch een vuurtje maken? Stook dan bewust.
• Eet minder vlees en eieren. Veebedrijven veroorzaken veel luchtvervuiling.

Hoe zorg je ervoor dat je minder vervuilde lucht inademt?

Hoe minder vervuilde lucht je inademt, hoe beter. De kans is dan kleiner dat je klachten krijgt of dat je er (later) ziek van wordt. Dit kun je daar zelf aan doen:

• Hardlopen, wandelen en fietsen zijn altijd gezond. Maar je maakt het nog gezonder door een schone route te kiezen. Ga dus niet hardlopen langs een drukke weg, maar kies een straat verder. Op een paar meter afstand van auto’s is de lucht al schoner.
• Op luchtmeetnet.nl kun je zien wat de actuele luchtkwaliteit is op de plek waar je bent. Ook kun je de verwachting voor de komende 24 uur zien. De website geeft ook aan of je je plannen en eventueel je medicijnen voor luchtwegklachten moet aanpassen. Was je bijvoorbeeld van plan om ’s avonds te gaan hardlopen maar zie je dat de luchtkwaliteit in de loop van de dag verslechtert? Ga dan als het lukt wat eerder op de dag je rondje rennen.
• Woon je aan een drukke weg? Waarschijnlijk heb je dan de neiging om je ramen dicht te houden. Maar ventileren is belangrijk, ook als je aan een drukke weg woont. De lucht binnen is toch nog meer vervuild dan de lucht buiten. Bijvoorbeeld door kook- en bakluchtjes, schoonmaakmiddelen of door stoffen uit het gasfornuis, de gaskachel of de geiser. Zet, als dat kan, de ramen aan de ‘schoonste’ kant van het huis open. Maak de ventilatieroosters regelmatig schoon. Heb je een ventilatiesysteem? Vervang de filters minstens twee keer per jaar. Zet het systeem nooit uit.

Heb je longklachten of een hart- en vaatziekte?

Als je al klachten hebt, moet je nog beter opletten.

• Op momenten waarop de luchtkwaliteit slechter is, kun je meer klachten hebben. Pas daar je activiteiten op aan. Kijk op luchtmeetnet.nl om te zien wat het advies is voor dat moment of de komende dag. De website geeft ook een advies speciaal voor gevoelige mensen.
• Is er smog? Ga dan niet sporten, span je niet teveel in. Smog door ozon komt vaker voor in de middag en aan het begin van de avond. Plan je activiteiten eerder op de dag, dan is er minder smog. Blijf binnen.
• Pas in overleg met je arts je medicatie aan op dagen dat de lucht sterk vervuild is.

Informatie over de luchtkwaliteit in jouw buurt

Iedereen wil het liefst gezonde lucht inademen. De luchtkwaliteit verschilt van plek tot plek, van dag tot dag en van uur tot uur. Hier vind je informatie over de luchtkwaliteit in je buurt:

• Op het landelijk luchtmeetnet zie je hoe het momenteel met de lucht bij jou in de buurt is. Ook vind je hier de voorspelling voor de komende dagen.
• Op de pagina Adem ik schone lucht? op Atlas Leefomgeving kun je kijken hoe schoon de lucht is die jij inademt. Ook vind je op deze website de tool Check je plek. Vul je adres in en krijg je met een klik op de knop een overzicht van de kwaliteit van jouw leefomgeving. Wat is de luchtkwaliteit? Hoe groen is het er? En hoeveel geluid is er? Ook handig als je verhuisplannen hebt en wilt kijken hoe jouw nieuwe leefomgeving scoort.

Ga je verhuizen of gaat je kind naar school? Kies bewust!

Ben je op zoek naar een nieuwe woning? Of naar een kinderdagverblijf of school voor je kind? Bij de keuze van de locatie kun je rekening houden met de kwaliteit van de lucht. Overal in Nederland is er luchtvervuiling. Maar op sommige plekken is de lucht meer vervuild dan op andere plekken. Dat is vooral zo dichtbij drukke wegen en dichtbij veebedrijven.

Waar kun je op letten?

Wil je een plek met weinig luchtvervuiling, kies dan voor een plek:

• minstens 50 meter van een drukke weg. Een drukke weg is een weg waar iedere dag meer dan 10.000 auto’s en vrachtauto’s overheen komen. Twijfel je of dat het geval is? Bel dan je gemeente;
• minstens 300 meter van een snelweg;
• en minstens 250 meter van een groot veebedrijf.

Wil je de afstand van jouw locatie tot een drukke weg of tot een veebedrijf bepalen? Klik in google maps op de rechter muisknop en dan op ‘afstand meten’.

Let op: de afstanden die we hier noemen zijn richtafstanden. Het zijn geen scherpe grenzen. De lucht is niet op 290 meter van de weg heel vies, en op 310 meter van de weg helemaal schoon. Over het algemeen geldt: hoe verder van de drukke weg of een veebedrijf, hoe schoner de lucht en hoe kleiner de kans op luchtwegklachten en andere gezondheidseffecten.

Kun je zelf de luchtkwaliteit meten?

Steeds meer mensen meten zelf de luchtkwaliteit bij hun huis. Dat kan veel inzicht geven in de luchtkwaliteit in een buurt. Maar let op: deze metingen hebben geen wettelijke status. Dat betekent dat je ze niet kunt gebruiken om te zien of de luchtkwaliteit bij jou in de buurt aan de wettelijke grenswaarden voldoet. Je kunt de resultaten van jouw metingen ook niet vergelijken met de resultaten van officiële metingen.

De betrouwbaarheid van eigen metingen verschilt per meetmethode. Hieronder vind je meer informatie over de meest gebruikte methoden.

Stikstofdioxide meten met palmesbuisjes

Met zogenoemde Palmesbuisjes kun je stikstofdioxide meten. De concentratie stikstofdioxide geeft aan hoeveel luchtvervuiling er is door verkeer. Vooral bewonersgroepen, universiteiten en gemeenten gebruiken deze methode. Je moet  gedurende een langere periode meten, ongeveer een jaar. Dat moet wel op de juiste manier gebeuren, met een zorgvuldig opgesteld meetplan. Dan is dit een goedkope en betrouwbare meetmethode.

Stikstofdioxide of fijnstof meten met sensoren

De laatste jaren komen er steeds meer sensoren op de markt waarmee je stikstofdioxide of fijnstof kunt meten. Deze manier van meten is nog sterk in ontwikkeling. Het RIVM doet onderzoek naar het gebruik van sensoren voor fijn stof en stikstofdioxide. Daaruit blijkt dat de resultaten van metingen met sensoren nog erg afwijken van de werkelijke concentratie luchtvervuiling. De onzekerheid in de meetresultaten is het grootst bij de sensoren voor stikstofdioxide.

De meeste mensen gebruiken een sensor om fijnstof te meten. Fijnstofsensoren tellen het aantal deeltjes met een lichtstraal. Dat verschilt van officiële metingen. Die meten het gewicht van de stofdeeltjes in een hoeveelheid lucht. Daardoor kun je je eigen ‘sensormetingen’ niet vergelijken met officiële metingen.
Op basis van het aantal getelde deeltjes berekent de sensor hoeveel fijnstof er in de lucht zit. De sensoren zijn erg gevoelig voor verstoringen, zoals vocht in de omgeving. Daardoor kun je onterecht hoge pieken zien. Wil je een sensor aanschaffen? Doe dat dan binnen het RIVM-project Samen Meten. Dan krijg je betrouwbaar advies over een goede sensor. Bovendien corrigeert het RIVM de meetwaarden voor je, bijvoorbeeld voor de hoeveelheid vocht in de lucht.

Op de pagina Luchtvervuiling en Gezondheid vind je meer informatie over de gezondheidsrisico’s van luchtvervuiling.