Asbest en gezondheid

Asbest in huis

Ga je klussen in een huis dat vóór 1994 gebouwd is? Pas dan op voor asbest. Het kan zijn dat dat nog in je huis zit. Als je asbest beschadigt, komen er vezels in de lucht. Als je die vezels inademt kun je daar kanker van krijgen. Hoe meer vezels je inademt, hoe groter de kans dat dat ook echt gebeurt. Vooral mensen die met asbest hebben gewerkt lopen risico. Daarom zijn we nu veel voorzichtiger met asbest. En zijn er strenge regels voor het verwijderen van asbest.

Vroeger gebruikten we veel asbest bij het bouwen van huizen. Het werd dan vaak verwerkt in een ander materiaal, bijvoorbeeld in cement. Daarvan werden onder andere rioleringsbuizen, schoorsteenkanalen en golfplaten voor daken gemaakt. Als je dat materiaal beschadigt komen de vezels vrij. Dat gebeurt als je erin boort of zaagt. Of bij een brand.

Lees hier hoe je erachter komt of er in jouw huis nog asbest zit en waar je dan op moet letten.
Op sommige plaatsen zit asbest in de bodem. Soms gaat het om brokken asbestpuin en soms om losse asbestvezels. Lees hier wat je kunt doen als er asbest in de grond in jouw tuin zit.

Zijn alle asbestmaterialen even gevaarlijk?

Er zijn twee soorten asbestmaterialen:

• niet-hechtgebonden materialen: dit materiaal is het gevaarlijkst. De asbestvezels zitten niet goed vast in het materiaal. Daardoor komen ze snel in de lucht. Dat kan zelfs gebeuren als je niet boort, breekt, schuurt of zaagt. Het gebeurt bijvoorbeeld als je tegen het materiaal stoot. Niet-hechtgebonden materialen kun je het beste zo snel mogelijk laten weghalen. Meer hierover lees je op de pagina Risico’s voorkomen;
• hechtgebonden materialen: de vezels zitten beter vast in het materiaal. Zit er hechtgebonden asbest in je huis en is het materiaal niet beschadigd? En ga je niet boren, breken, schuren of zagen? Dan komen de vezels niet zomaar in de lucht. Het kan dan dus geen kwaad om het te laten zitten.

Wil je weten of je asbestmaterialen in huis hebt? Vraag dan aan een asbestbureau om dit te onderzoeken. Ben je huurder, vraag dan aan je verhuurder om dit te laten onderzoeken.

Wat kan er gebeuren als je asbestvezels inademt?

Van asbest kun je kanker krijgen. Je kunt er longkanker, longvlieskanker of buikvlieskanker van krijgen. Longvlieskanker en buikvlieskanker noemen we mesothelioom. Er zit vaak een lange tijd tussen de periode dat iemand asbest inademt en het moment dat hij kanker krijgt. Het kan dertig jaar tot zestig jaar duren voor iemand mesothelioom krijgt.

Heb je asbest ingeademd? Dat is geen reden voor paniek. De meeste mensen worden hier niet ziek van. De kans dat je kanker krijgt wordt pas groter als je vaak (maanden tot jaren) en veel asbest hebt ingeademd. Dat gebeurde vroeger bij bepaalde beroepen. Bijvoorbeeld bij scheepsbouwers en garagemonteurs. Het komt nu bijna nooit meer voor dat mensen lange tijd veel asbest inademen. Er zijn nog wel beroepen waarin de kans op contact met asbest groter is, zoals loodgieters en installateurs.

De kans dat je ziek wordt als je een keer asbest hebt ingeademd, is dus heel klein. Maar het is wel belangrijk dat je zoveel mogelijk voorkomt dat dit gebeurt. Hoe je dat doet, lees je hier.

Wat is veel en wat is weinig?

De kans dat je ziek wordt hangt af van de totale hoeveelheid vezels die je tijdens je leven inademt. Hoe meer vezels je in totaal inademt, hoe groter de kans dat je uiteindelijk kanker krijgt. Wat veel mensen niet weten is dat in de buitenlucht ook asbestvezels rondzweven. Iedereen ademt dus elke dag een beetje in. Soms adem je per ongeluk even wat meer asbestvezels in. Bijvoorbeeld doordat je in de buurt bent van een brand waarbij asbestvezels vrijkomen. Of doordat je tijdens het klussen iets met asbest beschadigt. De totale hoeveelheid die je in hele leven inademt neemt door dat beetje nauwelijks toe. En de kans dat je ziek wordt neemt daardoor ook niet of nauwelijks toe. Iemand die op zijn werk vaak in contact komt met asbest, zoals een installateur, heeft wel een grotere kans hier kanker van te krijgen.

Wat moet je doen als je asbestvezels hebt ingeademd?

Je kunt niets doen. Er zijn geen medische testen waarmee je kunt zien hoeveel vezels je hebt ingeademd. De vezels zijn bijvoorbeeld niet te zien op een röntgenfoto. En de vezels die in je longen terecht zijn gekomen, kunnen er niet meer worden uitgehaald. Het enige én het beste wat je kunt doen, is je niet ongerust maken. De kans dat je later kanker krijgt als je een keer meer vezels hebt ingeademd is heel klein.

Lees op de pagina Risico’s voorkomen hoe je voorkomt dat je asbestvezels inademt. Heb je vragen over de risico’s van asbest bij een brand? Kijk dan op onze pagina Rook en roet bij brand.